Οι θλίψεις στη ζωή μας

ΟΛΟΙ
σχεδόν οί άνθρωποι υποφέρουν άπό διά φορές θλίψεις, φτώχεια,
στενοχώρια, διωγμούς, συκοφαντίες, αρρώστιες. Αυτό τους κάνει νά
βαρυγκωμούν καί νά παραπονιούνται στόν Κύριο, μή γνωρίζοντας πόσο
ευεργετούνται άπό τήν ευσπλαχνία Του καί τή δικαιοκρισία Του. Μερικοί
μάλιστα, χτυπημένοι άπό βαρεία συμφορά η αθεράπευτη ασθένεια, φτάνουν
νά βλαστημούν, οί ασύνετοι, καί τό Θεό καί τή «μοίρα» τους καί τήν ώρα
πού γεννήθηκαν! Καί δέν καταλαβαίνουν πώς αυτή ακριβώς είναι ή
μεγαλύτερη συμφορά τους, γιατί, μέ τήν ανυπομονησία καί τή δυσφορία καί
τήν οργή καί τίς βλαστήμιες τους, βλάπτουν θανάσιμα τήν ψυχή τους καί
στερούνται τό πιό μεγάλο αγαθό, τήν ουράνια βασιλεία. Έτσι ζημιώνονται
διπλά, γιατί καί στή ζωή αυτή υποφέρουν, άλλά καί στήν άλλη θά
βασανίζονται αιώνια.
Όταν ενας άνθρωπος βγει άπό τή μήτρα της μάνας
του σ’ αυτόν τόν κόσμο, ή πρώτη φυσική του εκδήλωση είναι τό κλάμα. Μά
κι οταν φεύγει άπ’ αυτόν τόν κόσμο μέ τό θάνατο, ό θρήνος πάλι τόν
συνοδεύει. Μέ δάκρυα μπαίνουμε καί μέ δάκρυα βγαίνουμε άπό τήν κοιλάδα
τούτη τοϋ κλαύθμωνος. Καί οσο βρισκόμαστε σ’ αυτήν, αναρίθμητες φορές
κλαίμε κι αναστενάζουμε μέ πόνο, βυθισμένοι σέ βάσανα, θλίψεις,
συμφορές, πένθη… Γι’ αυτό λέει ό σοφός Σειράχ, πώς «εχει επιβληθεί
βαρύς ζυγός στους απογόνους του Αδάμ, άπό τή μέρα πού ό καθένας
γεννιέται μέχρι τή μέρα πού θά επιστρέψει στό χώμα» (40:1). Καί μήν
πεις ότι γνωρίζεις τόν τάδε ή τόν δείνα άνθρωπο, πού είναι ευτυχισμένος
καί δέν έχει τά¬χα κανένα πρόβλημα, γιατί τό τί πόνο κλείνει μέσα της
κάθε ψυχή, μόνο ή ίδια τό ξέρει τί εσωτερικές συγκρούσεις, τί
συνειδησιακά βάρη, τί κρυφούς καημούς…
Ξέροντας, λοιπόν, ότι δέν
υπάρχει κανένας χωρίς θλίψεις, παρηγορήσου καί σήκωσε τίς δικές σου όχι
μόνο άγόγγυστα, άλλά καί μέ χαρά. Γιατί δέν υπάρχει άλλος τρόπος
ωφελιμότερος καί άλλος δρόμος συντομότερος γιά τή σωτηρία της ψυχής.
«Είναι στενή ή πύλη καί γεμάτη δυσκολίες ή οδός πού οδηγεί στή ζωή»
(Ματθ. 7:14). Καί «πρέπει νά περάσουμε άπό πολλές θλίψεις γιά νά μπούμε
στή βασιλεία των ουρανών» (Πράξ. 14:22). Αυτόν τό δρόμο, άλλωστε,
ακολούθησε καί ό Κύριος μας Ιησούς Χριστός πάνω στή γή, δρόμο θλίψεων
πολλών καί μεγάλων, πού κατέληξε στό Γολγοθά καί στό σταυρό. "Αν
θέλουμε νά είμαστε αληθινοί μαθητές καί ακόλουθοι Του, δέν έχουμε παρά
νά σηκώσουμε κι εμείς τό σταυρό, όπως είπε ό ίδιος: «"Οποιος θέλει νά
μέ ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τόν εαυτό του, ας σηκώσει τό σταυρό του κι
ας μέ ακολουθεί» (Μάρκ. 8:34). «"Οποιος δέν παίρνει τό σταυρό του καί
δέν μέ ακολουθεί, δέν είναι άξιος γιά μαθητής μου» (Ματθ. 10:38).

Μή
νομίζεις, λοιπόν, ότι θά προκόψεις στό δρόμο του Θεού, μήν ελπίζεις ότι
θά κληρονομήσεις τόν παράδεισο, άν δέν περάσεις πρώτα μέσ’ άπό τή φωτιά
τών θλίψεων κι άν δέν σηκώσεις τό σταυρό τών δοκιμασιών καί τών
πειρασμών, πού τόν σήκωσαν όλοι οί άγιοι.
Θά πεις ϊσως, δτι ό
σταυρός αυτός είναι βαρύς, δυσβάσταχτος. Ναί, είναι βαρύς, άλλά γιά
κείνους πού δεν έχουν πίστη καί ελπίδα. Γιά σένα όχι, γιατί ή παρουσία
καί ή ενίσχυση του Κυρίου σου τόν κάνει ελαφρύ. «’Όλα τά κατορθώνω μέ
τή δύναμη πού μου δίνει ό Χριστός», έλεγε ό απόστολος Παύλος (Φιλιπ.
4:13). Αυτό μπορούμε νά τό πούμε καί νά τό βιώσουμε όλοι οϊ χριστιανοί.
Μπορείς κι έσύ. Έτσι, καί τίς θλίψεις θά σηκώνεις ευκολότερα, αλλά καί
την αιώνια δόξα θ’ απολαύσεις, όπως λέει ό απόστολος: «Οί θλίψεις μας,
πού περνούν γρήγορα καί γι’ αυτό είναι ελαφριές, μας προετοιμάζουν γιά
ολοένα καί μεγαλύτερο πλούτο αιώνιας δόξας» (Β’ Κορ. 4:17). Καί «όσα
υποφέρουμε τώρα, δέν ίσοσταθμίζουν τή δόξα πού μας επιφυλάσσει ό Θεός
στό μέλλον» (Ρωμ. 8:18). Τόση είναι ή ευσπλαχνία τοϋ Θεού, πού, μέ
τούτα τά μικρά καί πρόσκαιρα βάσανα, μας φέρνει στή βασιλεία Του, οπου
θά γευθούμε τά άνεκλάλητα καί αιώνια αγαθά
Θά πρέπει, στ’ αλήθεια,
νά ευγνωμονούμε εκείνους πού μας βλάπτουν καί μάς κακολογούν
περισσότερο από εκείνους πού μάς ευεργετούν καί μάς επαινούν, γιατί
γίνονται όργανα καθάρσεως των καρδιών μας, καλλιέργειας τών ψυχών μας,
αφέσεως τών αμαρτιών μας, σωτηρίας μας. Άλλά καί τόν ελεήμονα Θεό θά
πρέπει νά ευγνωμονούμε, γιατί οί θλίψεις, πού παραχωρεί νά μάς βρουν,
είναι σημεία καί αποδεικτικά της πατρικής αγάπης Του μεγαλύτερα από
πρόσκαιρες ευεργεσίες. «Γιατί ό Κύριος διαπαιδαγωγεί όποιον αγαπάει καί
μαστιγώνει καθέναν πού παραδέχεται γιά παιδί του. Καίποιό παιδί δέν τό
διαπαιδαγωγεί ό πατέρας του;» (Έβρ. 12:6, 7).
Οί μικρόψυχοι καί
φιλόσαρκοι άνθρωποι νομίζουν πώς, άν βρουν τρόπο ν’ αποφύγουν τίς
θλίψεις, θά λυτρωθοϋν. Τί πλάνη! 0ι θλίψεις είναι βαρύτερες γι’ αυτούς
πού δέν θέλουν νά τίς σηκώσουν, παρά γι’ αυτούς πού τίς δέχονται μέ
υπομονή καί καρτερία. Όσοι αγανακτούν καί καταριούνται καί βλαστημάνε,
αυτοί καί άπ’ τό πρόσκαιρο κακό δέν γλυτώνουν καί τήν κόλαση
κληρονομούν, δπως ό κακός εκείνος ληστής, πού σταυρώθηκε δίπλα στόν
Κύριο. Όσοι όμως αποδέχονται ταπεινά κάθε συμφορά καί ευχαριστούν τό
Θεό καί ομολογούν πώς είναι άξιοι για κάθε τιμωρία, αυτοί καί τή θλίψη
σηκώνουν πιό εύκολα καί τόν παράδεισο κερδίζουν, δπως ό καλός ληστής,
πού επιτίμησε τόν άλλο λέγοντας, «Ούτε τό Θεό δέν φοβάσαι εσύ;…», ένώ
ικέτεψε τόν σταυρωμένο Ιησού: «Θυμήσου με, Κύριε, όταν έρθεις στή
βασιλεία σου». Καί πήρε αμέσως τή διαβεβαίωση Του: «Σέ βεβαιώνω, πώς
σήμερα κιόλας θά είσαι μαζί μου στόν παράδεισο» (Λουκ. 23:39-43).

Πολλές
αδικίες καί αμαρτίες γίνονται σήμερα στόν κόσμο. Καί αυτοί πού τίς
κάνουν, ο! άδικοι καί αμαρτωλοί, φαίνονται ευτυχισμένοι καί μακάριοι,
καθώς είναι συνήθως βυθισμένοι στά πλούτη, στίς απολαύσεις, στή δόξα
Αντίθετα, οί ευσεβείς καί ενάρετοι βασανίζονται από τή φτώχεια τά
βάσανα, τίς δοκιμασίες. Τί παράδοξο!
Άλλά μήν απορείς γι’ αυτό,
αδελφέ, καί προπαντός μή ζηλεύεις τή μάταιη τούτη ευτυχία τών
αμαρτωλών. «Μή φθονείς τήν ψεύτικη ευτυχία τών πονηρών ανθρώπων. Μή
ζηλεύεις αυτούς πού ζουν μέσα στήν παρανομία» (Ψαλμ. 36:1). Μήν
απορείς, γιατί άβυσσος χωρίζει τήν πανσοφία τοΰ Θεού από τή λογική τού
άνθρωπου, πού δέν μπορεί νά κατανοήσει τήν αλάθητη οικονομία του
Πανάγαθου. Πού αποσκοπεί αυτή ή οικονομία; Στόν μεγαλύτερο δοξασμό τών
ευσεβών! Οί φίλοι του Κυρίου παιδεύονται έδώ, όπως είπαμε, μέ δική Του
παραχώρηση, γιά νά τιμη-θούν περισσότερο στήν ουράνια βασιλεία. Έτσι οί
αμαρτωλοί καί άδικοι, πού ευτύχησαν εδώ, θά είναι εντελώς αναπολόγητοι
καί θά πορευθούν στήν αιώνια καταδίκη, πού μόνοι τους διάλεξαν. «Μή
φθονείς», λοιπόν, «τους πονηρούς ανθρώπους μήτε νά ζηλεύεις αυτούς πού
ζουν μέσα στήν παρανομία, γιατί σάν τό χορτάρι γρήγορα θά ξεραθούν…»
(Ψαλμ. 36:1-2).
Τά άχρηστα βόδια, πού προορίζονται γιά τά σφαγεία,
τ’ αφήνουν νά βόσκουν οσο θέλουν καί νά παχαίνουν, ένώ τά καματερά καί
χρήσιμα, πού τά χρειάζονται γιά πα-ραγωγική εργασία, τά ασκούν καί τά
βασανίζουν. Τά καλά δέντρα, πού δίνουν καρπούς, τά ραβδίζουν καί τά
κλαδεύουν καί τά ταλαιπωρούν, κάνοντας τα ετσι ακόμα πιό καρπερά ένώ τά
άκαρπα, αφού τ’ αφήσουν απείραχτα νά μεγαλώσουν, τά κόβουν σύρριζα καί
τά κάνουν κούτσουρα γιά τή φωτιά. Σάν τά άχρηστα ζώα καί τά άκαρπα
δέντρα είναι οί αμαρτωλοί, πού ευτυχούν πρόσκαιρα μά θά υποφέρουν
αιώνια Σάν τά χρήσιμα ζώα καί τά καρπερά δέντρα είναι οί δίκαιοι, πού
υποφέρουν πρόσκαιρα μά θά ευτυχούν αιώνια.
Ό Κύριος, δταν ό
απόστολος Πέτρος θέλησε άσυλ-λόγιστα νά εμποδίσει τή σύλληψη Του κι
έκοψε μ’ ένα μαχαίρι τό δεξί αυτί τοΰ δούλου Μάλχου, επιτίμησε τό
μαθητή Του λέγοντας: «Βάλε τό μαχαίρι στή θήκη. Θέλεις νά μήν πιώ τό
ποτήρι πού όρισε ό Πατέρας γιά μένα;» (Ίω. 18:11). Τί ήταν αυτό «τό
ποτήρι», τό δοσμένο άπό τόν Πατέρα Του; Οί εμπαιγμοί, τά πάθη, ό
θάνατος ολα οσα θά ύπέμενε γιά τήν αγάπη καί γιά τή σωτηρία μας. Γιατί
νά μήν πούμε κι εμείς τό ίδιο, ότι δηλαδή ολες οί θλίψεις πού μάς
βρίσκουν είναι ενα «ποτήρι» σταλμένο άπ’ τόν ουράνιο Πατέρα μας, ενα
ποτήρι γεμάτο καθάρσιο, πού πρέπει νά πιούμε γιά ν’ απαλλαγούμε άπό τήν
αμαρτία καί νά κερδίσουμε τή σωτηρία; Ναί, δλες οί θλίψεις, είτε άπό
δαίμονες προκαλούνται είτε άπό ανθρώπους, παραχωρούνται άπό τήν πατρική
αγάπη τού Θεού σάν θεραπευτική αγωγή τής ψυχής μας. Καί άν τό ποτήρι
τών θλίψεων είναι πικρό στή γεύση, δμως ή πικράδα αυτή, πού τήν έχουν
άλλωστε ολα τά βότανα καί τά φάρμακα, σου χαρίζει τήν ψυχική υγεία
Όταν
ό Τωβίας άλειψε τά μάτια τού τυφλού πατέρα του Τωβίτ μέ τήν πικρή χολή,
τότε εκείνος βρήκε τό φώς του (Τωβ. 11:10-12). Μέ τή χολή τών θλίψεων
λυτρώνεται καί ό αμαρτωλός άπό τήν ψυχική τύφλωση, γιατί, δπως λέει ό
μέγας Γρηγόριος, τά μάτια πού τυφλώθηκαν άπό τήν αμαρτία,
ξαναφωτίζονται μόνο μέ τήν παιδευτική τιμωρία
Όταν οί αδελφοί τού
πάγκαλου Ιωσήφ τόν έριξαν στό ξεροπήγαδο, δέν συναισθάνθηκαν τό βάρος
τής ανομίας τους. "Ωσπου ό Θεός τούς έστειλε τή μεγάλη θλίψη, καί τότε
συνήλθαν κι έλεγαν: «Αμαρτήσαμε κατά του αδελφού μας../ γί αυτή μας τήν
αμαρτία έπεσε πάνω μας τούτη ή θλίψη» (Γεν. 42:21). Γιατί ή θλίψη δίνει
στους ασύνετους σύνεση καί στους αναίσθητους συναίσθηση τών αμαρτιών
τους.
Όσο ό άσωτος γιός τής παραβολής τοΰ Ευαγγελίου είχε καί
σπαταλούσε τά πατρικά πλούτη, τόσο έτρωγε, έπινε, γλεντούσε, άμάρτανε,
καί μήτε ένας λογισμός μετάνοιας δέν περνούσε άπό τό νοϋ του. Μόλις
όμως ό πάνσοφος Γιατρός τών ψυχών τόν καυτηρίασε μέ τίς θλίψεις, τή
φτώχεια καί τήν πείνα, τότε μόνο συνήλθε κι έτρεξε με-τανοημένος πίσω
στό πατρικό σπίτι (Λουκ. 15:11-32).
Άν, λοιπόν, τόσο πολύ μάς
ωφελούν οί θλίψεις, γιατί τίς μισούμε καί τίς αποστρεφόμαστε σάν
ασύνετοι; Γιατί δέν ευχαριστούμε τόν επουράνιο Γιατρό, πού θεραπεύει μ’
αυτές τίς αθάνατες ψυχές μας, όπως ευχαριστούμε τόν επίγειο γιατρό, πού
θεραπεύει τά θνητά σώματα μας, καί πληρώνεται μάλιστα γι’ αυτό ακριβά;
Όσοι
δέν έχουν χάσει εντελώς τή σύνεση τους, όσοι διατηρούν ακόμα τόν
παραμικρό φόβο Θεού, πιστεύουν πώς ό,τι τούς συμβαίνει δέν είναι
τυχαίο, άλλά παραχωρείται άπό τόν Κύριο, όπως είπε ό Ιησούς στόν
Πιλάτο: «Δέν θά είχες καμιά εξουσία πάνω μου, αν δέν σου είχε δοθεί από
τό Θεό» (Ίω. 19:11). Καί τούτο δέν ισχύει μόνο γιά τούς ορατούς
εχθρούς, άλλά καί γιά τούς αόρατους. Όσο κι άν λυσσάνε οί δαίμονες άπ’
τό κακό τους, όσο κι άν πασχίζουν νά πειράξουν καί νά ταλαιπωρήσουν
τούς δικαίους, ματαιοπονούν γιατί, άν δέν τούς δώσει εξουσία ό Κύριος,
τίποτα δέν μπορούν νά κάνουν. Αυτό τό ξέρουν οί πιστοί, καί δέν
αγανακτούν, δέν παραπονιούνται, μήτε παραδέχονται «τύχη», «μοίρα» ή
«ριζικό». Όλα τά δέχονται σάν άπό τό χέρι του Θεού, πού τό καθετί
παραχωρεί καί οικονομεί «γιά τό καλό μας, γιά νά μετάσχουμε στήν
αγιότητα του» (Έβρ. 12:10).
Όταν ό μακάριος Ίώβ έπαθε τόσες
συμφορές, δέν είπε, "Αυτά τά αγαθά μου τά έδωσαν οί γονείς μου κι αυτά
τά παιδιά μού τά χάρισε ή γυναίκα μου", ούτε πάλι, "Όλα όσα είχα μου τά
πήραν οί κακοί άνθρωποι ή οί δαίμονες ή οί άνεμοι καί ή φωτιά". Άλλά τί
είπε; «Ό Κύριος τά έδωσε, ό Κύριος τά πήρε όπως φάνηκε αρεστό στόν
Κύριο, έτσι κι έγινε ας είναι δοξασμένο τό όνομα τοϋ Κυρίου παντοτινά»
(Ίώβ 1:21). Όμοια κι όταν προσβλήθηκε άπό φοβερή αρρώστια, καί τό σώμα
του ολόκληρο γέμισε πληγές, έλεγε: «"Αν τά αγαθά τά δεχθήκαμε μέ
ευχαρίστηση άπό τά χέρια του Κυρίου, τίς συμφορές δέν θά τίς
υπομείνουμε;» (Ίώβ 2:10).
Μιμήσου κι έσύ τόν Ίώβ, σάν καλοπροαίρετος
καί γνωστικός άνθρωπος, καί στόν καιρό τών θλίψεων δόξαζε τό Θεό, ζήτα
τή βοήθεια Του καί λέγε στόν εαυτό σου: "Αυτά σού αξίζουν, αμαρτωλέ!
Αυτά καί χειρότερα! Δίκιο έχουν οί διώκτες καί οί κατήγοροι σου. Άς
είναι ευλογημένοι!". Μέ τέτοιαν αύτομεμψία καί μέ τέτοια ταπεινή
προσευχή γιά τούς εχθρούς σου, κατατροπώνεις τό διάβολο, μιμείσαι τόν
άνεξίκακο Κύριο καί νικάς τόν φοβερότερο αντίπαλο τής πνευματικής σου
προκοπής, τήν υπερηφάνεια.